Điều trị táo bón vô căn mãn tính (CIC)

Điều trị táo bón vô căn mãn tính (CIC) bao gồm một số bước cơ bản như sau:

• Bước đầu tiên là loại trừ các nguyên nhân thứ phát khác có thể gây táo bón bởi hiếm khi táo bón vô căn mãn tính có một nguyên nhân rõ ràng. Một số nguyên nhân thứ phát nghiêm trọng hơn dẫn đến táo bón bao gồm ung thư ruột kết, bệnh lý trực tràng và hậu môn.
• Bước tiếp theo là xác định xem bệnh nhân có uống đủ chất lỏng và chất xơ trong chế độ ăn kiêng hay không. Sự hiện diện của các biến chứng khác như bí tiểu, bệnh trào ngược dạ dày thực quản, nôn mửa và đau bụng cũng nên được kiểm tra.

Điều trị tình trạng phân cứng

Khi có sự phân hủy nghiêm trọng của phân do táo bón vô căn mãn tính, chế độ được ưu tiên là: 

• Bước đầu tiên là làm sạch ruột dưới bằng PEG (Polyethylene glycol) được ngâm trong chất lỏng trong vòng 2 đến 3 giờ cùng với thuốc nhuận tràng kích thích như senna 25-50 mg hoặc bisacodyl 10 mg. Đối với trẻ nhỏ, liều được giảm một nửa hoặc dưới dạng Magiê citrate thay thế có thể được dùng cùng với nước.
• Một liều 17 gms (một lần mỗi ngày) của PEG có thể được dùng duy trì cùng với Senna hoặc Bisacodyl mỗi ngày.
• Mỗi tháng một lần ruột cần được làm sạch bằng PEG và theo dõi nhu động ruột.

Nếu tình trạng táo bón vẫn không đáp ứng với liệu pháp này thì phải ngừng biện pháp này lại. Có thể tăng liều Senna và Bisacodyl nhưng không nên dùng PEG với liều trên 34 gms mỗi ngày.

Lưu ý nên tránh sử dụng men tiêu hóa với phospho-soda, sữa và mật vì nó có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa đến tính mạng như mất cân bằng điện giải.

Thuốc nhuận tràng

Nếu bạn đang bị táo bón cấp tính thì các bác sĩ sẽ cho bạn sử dụng các thuốc nhuận tràng để tống phần phân cứng thừa đang bít tắc trong hậu môn. Nhóm thuốc này sẽ  giúp đào thải phân thoải mái hơn. Chúng có tác dụng làm phân mềm đi sau một vài ngày sử dụng và làm giảm quá trình đi đại tiện.
 

Có 3 loại thuốc nhuận tràng chính bao gồm:

1.Thuốc nhuận tràng tạo khối

Nhóm thuốc này làm tăng phần lớn khối lượng phân được hình thành và làm mềm chúng để quá trình di chuyển dễ dàng hơn. Cơ chế làm mềm phân của nhóm thuốc này là giữ lại chất lỏng trong phân khiến phân mềm xốp và dễ di chuyển hơn, việc đào thải phân diễn ra thuận lợi hơn.

Các thuốc nhuận tràng tạo khối thường được kê đơn bao gồm vỏ hạt mã đề hoặc psyllium, polycarbophil, methylcellulose và sterculia. Những thuốc này nên được uống với nhiều nước. Tuy nhiên nhóm thuốc nhuận tràng tạo khối này phải mất khoảng hai đến ba ngày mới bắt đầu có hiệu quả.

2.Thuốc nhuận tràng thẩm thấu

Thuốc nhuận tràng thẩm thấu hoạt động bằng cách hút nước vào ruột và do đó làm cho phân mềm hơn. Đây là nhóm thuốc sẽ được các bác sĩ chỉ định nếu thuốc nhuận tràng tạo khối không hoạt động. Thuốc nhuận tràng thẩm thấu thường được kê đơn bao gồm lactulose.

3.Thuốc nhuận tràng kích thích

Những thuốc nhuận tràng này được sử dụng nếu hai nhóm thuốc trên vẫn không thể làm phân mềm hơn và đi đại tiện dễ dàng hơn. Nhóm thuốc này kích thích các cơ ruột co lại và tống phân ra ngoài.

Các thuốc nhuận tràng kích thích thường được kê đơn nhất là senna, bisacodyl và natri picosulphat. Thuốc nhuận tràng kích thích mất khoảng 6 đến 12 giờ để bắt đầu có tác dụng và chỉ nên được sử dụng ngắn hạn.

Chúng cũng hữu ích trong việc làm sạch ruột ở những bệnh nhân phải trải qua phẫu thuật (đặc biệt là phẫu thuật bụng) hoặc Chụp X quang bụng.

4.Các liệu pháp khác

Một số loại thuốc và liệu pháp khác có thể được sử dụng bao gồm: 

• Các loại thuốc mới hơn như Lubiprostone, chất chủ vận serotonin như Cisapride và Tegaserod, Prucalopride, Linaclotide (một chất chủ vận thụ thể cyclase C guanylate) và Naloxone (chất đối kháng opioids).
• Tiêm Botox hậu môn cũng có thể được các bác sĩ sử dụng sau khi gây mê toàn thân để giải phóng cơ thắt hậu môn, giãn hậu môn.
• Can thiệp phẫu thuật - một số giải pháp phẫu thuật cho tình trạng táo bón vô căn mãn tính bao gồm cắt bỏ ruột non, cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần đại tràng. Chúng chỉ được sử dụng nếu không còn biện pháp nào khác có tác dụng

5.Thay đổi chế độ ăn uống và lối sống

Bệnh nhân được khuyên nên thay đổi chế độ ăn uống và lối sống để tình trạng táo bón được cải thiện hơn như:

• Tăng chất xơ trong chế độ ăn uống - chất xơ có sẵn trong trái cây, rau quả, gạo nguyên hạt, bánh mì nguyên hạt, mì ống nguyên hạt, hạt, quả hạch, yến mạch, đậu v.v ... Khuyến cáo của các nhà khoa học cho rằng một người cần ít nhất 18 đến 30g chất xơ mỗi ngày.
• Tăng chất lỏng trong chế độ ăn uống - chất lỏng như nước và nước ép trái cây giúp ngăn ngừa mất nước và cũng giúp làm mềm phân. Một số chất lỏng như caffeine, rượu và đồ uống có ga không tốt cho nhu động ruột và có thể làm nặng thêm tình trạng táo bón.

• Hoạt động thể chất và tập thể dục thường xuyên.
• Giữ thói quen đi vệ sinh tốt và không nhịn đi vệ sinh. Thời gian tốt nhất để đi đại tiện là vào buổi sáng hoặc khoảng nửa giờ sau khi ăn.

Natufib - Giải trừ táo bón bé yêu!